July

composed by Vassilis Tzavaras

performed by
Harris Lambrakis – ney, keyboards
Vassilis Tzavaras – guitars, bass

“Ο Λάμπρος”

Ομάδα ΑΤΟΝΑλ

“Ο Λάμπρος” του Διονυσίου Σολωμού
Σκηνοθεσία: Σοφία Μαραθάκη
Παίζουν: Λήδα Κουτσοδασκάλου, Σοφία Μαραθάκη, Γιώργος Σύρμας
Μουσικός επί σκηνής: Βασίλης Τζαβάρας

Ο Διονύσιος Σολωμός χαρακτηρίζει τον Λάμπρο “il poema dei Bastardelli” («το ποίημα των μικρών νόθων»). Ως κατασκευή της φαντασίας και ποιητική πράξη απασχολεί τον Σολωμό τουλάχιστον για μια δεκαετία. Η συγγραφή του ποιήματος ξεκινάει στα 1823 ή 1824. Είναι η εποχή που ο ποιητής εμπλέκεται σε μια οδυνηρή οικογενειακή διαμάχη με τον διαφιλονικούμενης πατρότητας αδερφό του Ιωάννη. 

Η υπόθεση του έργου: Ο Λάμπρος αποπλανά τη δεκαπεντάχρονη Μαρία. Αποκτούν τρία αγόρια και μια κόρη, που αφήνονται στο βρεφοκομείο. Ύστερα από χρόνια, ενώ ο Λάμπρος πολεμά τον Αλή-Πασά, συναντά τυχαία την κόρη του και, δίχως να ξέρει ποια είναι, συνάπτει μαζί της ερωτική σχέση. Η αιμομιξία αποκαλύπτεται. Η Μαρία και η κόρη του αυτοκτονούν. Ο Λάμπρος ξεψυχά ολομόναχος έχοντας εφιαλτικές τύψεις. Ανέντιμος αλλά γενναίος, ένοχος αλλά και ήρωας, ο Λάμπρος είναι στην πραγματικότητα ένας  αληθινός άνθρωπος και επιπλέον μια τραγική φιγούρα-μορφή. 

Η παράσταση φιλοδοξεί να φωτίσει τη διττή ανθρώπινη φύση που είναι ικανή για το μεγαλύτερο καλό και για το χειρότερο κακό. Με θεματικό άξονα τη συντριπτική δύναμη του τυχαίου που ορίζει συχνά την ανθρώπινη μοίρα και ακυρώνει ή αναδεικνύει τις ανθρώπινες επιλογές, πρόθεση είναι να φανεί η πορεία του κεντρικού ήρωα προς τη συντριβή και το θάνατο και ταυτόχρονα η εξιλέωσή του όταν αποδεχτεί τη φοβερή αλήθεια. 
Μέσα σ’ έναν σκηνικό χώρο που κυριαρχεί το δίπολο: ζωή και θάνατος, η ιστορία του Λάμπρου γίνεται αντικείμενο αφήγησης, αναπαράστασης και σχολιασμού. Ο ποιητικός λόγος του Σολωμού χρησιμοποιείται ως η βασική γλώσσα της παράστασης. Το ηχητικό τοπίο και το video διαστέλλουν χρονικά τις στιγμές των αποκαλύψεων, τονίζοντας την υποταγή του ανθρώπου στην ίδια του την αντιφατική φύση. 



Συντελεστές της παράστασης

Σκηνοθεσία: Σοφία Μαραθάκη
Συνεργάτης στη δραματουργία: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου
Σκηνικό-Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Μουσική: Βασίλης Τζαβάρας
Video: Ερατώ Τζαβάρα
Επιμέλεια κίνησης: Βρισηίδα Σολωμού
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Τρικενέ
Βοηθός σκηνογράφου: Βενετία Νεστορίδου
Βοηθός παραγωγής: Νίκος Χαραλαμπίδης

Φωτογραφίες: Andrea Bonetti
Εκτέλεση παραγωγής: POLYPLANITY Productions / Γιολάντα Μαρκοπούλου & Βίκυ Στρατάκη 


Παίζουν οι ηθοποιοί: 

Λήδα Κουτσοδασκάλου
Σοφία Μαραθάκη
Γιώργος Σύρμας

Μουσικός επί σκηνής: Βασίλης Τζαβάρας



Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Η Φαλακρή τραγουδίστρια

Μετάφραση: Δήμητρα Κονδυλάκη
Σκηνοθεσία: Σοφία Μαραθάκη
Συνεργάτης δραματολόγος: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου
Σκηνικό- Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Μουσική: Βασίλης Τζαβάρας
Κίνηση: Βρισηίδα Σολωμού
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Γεωργουδάκη
Επιμέλεια κομμώσεων: Χρόνης Τζήμος
Κατασκευή κοστουμιών: Γιώργος Παρλιάρος, Ελένη Μελισσού
Φωτογραφίες παράστασης: Σταύρος Χαμπάκης
Καλλιτεχνική συνεργασία: Εύα Μαραθάκη
Εκτέλεση παραγωγής: POLYPLANITY Productions / Γιολάντα Μαρκοπούλου & Βίκυ Στρατάκη
Παίζουν:
Κος Σμιθ: Μάριος Παναγιώτου
Κα Σμιθ: Φωτεινή Παπαχριστοπούλου
Κος Μαρτέν: Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου
Κα Μαρτέν: Μαρία Παρασύρη
Μαίρυ: Σοφία Μαραθάκη
Ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής: Κωνσταντίνος Μωραἴτης

κριτική – παρουσίαση

Βασίλης Τζαβάρας

«Η λέξη που λείπει»

Ο συνθέτης Βασίλης Τζαβάρας παρουσιάζει τον τέταρτο προσωπικό του δίσκο.  

Μουσική που γράφτηκε για θέατρο, θέματα και ηχοτοπία, θραύσματα, αποτυπώματα και εικόνες που συνδέονται μεταξύ τους – με τη λέξη που λείπει.

Από τις παραστάσεις «Ο Φίλιπ Γκλας αγοράζει μια φραντζόλα ψωμί», «Το Απίθανο ταξίδι», «Hotel Marina», «Eroica», «Το κόκ(κ)αλο που τραγουδούσε», «Εσωτερικό), «Aomori», «In A Gadda Da Vida», «Στον ίσκιο του βουνού» και «Hugo: Μια Ουτοπία».

Ο μουσικός μάζεψε θέματα και ηχοτοπία που έχει συνθέσει για το θέατρο θέλοντας να δημιουργήσει μια ενιαία ηχητική αφήγηση. Ο ίδιος σημειώνει στο ένθετο του CD: «Η μουσική αυτού του CD είναι ο απόηχος μιας ηχητικής αλλά και συναισθηματικής  διαδρομής που ξεκινάει το 2012 και φτάνει ως τώρα μέσα από τη δουλειά μου στο θέατρο. Θραύσματα, αποτυπώματα και εικόνες που συνδέονται μεταξύ τους με τη  λέξη που λείπει.»

(Ομιλία του Κώστα Γρηγορέα, για την παρουσίαση του νέου άλμπουμ του Βασίλη Τζαβάρα «Η λέξη που λείπει», που έγινε στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν στις 6 Ιουνίου 2019).

Τον Βασίλη θα έλεγα ότι τον γνώρισα απ’ ευθείας από την πηγή, δηλαδή την τέχνη του.
Ήταν μια ευτυχής στιγμή, όταν έφτασε στα χεριά μου πριν 10+ χρόνια ένα CD των Project 37 (Β. Τζαβάρας , Χάρης Λαμπράκης (ο έτερος συνήθης ύποπτος). Γοητεύτηκα λοιπόν από το άκουσμα και έγραψα αυθόρμητα κάποια λόγια στο διαδικτυακό TaR.gr, που τότε ξεκινούσε τα πρώτα του βήματα.
Αυτό υπήρξε η αφορμή να γνωριστούμε με τον Τζαβάρα και μάλιστα στη συνέχεια να τον «ψήσω» να ασχοληθεί και ως συνεργάτης με το Ταρ.

Εδώ όμως, για να δικαιολογήσω τη σημερινή παρουσία μου, νομίζω ότι πρέπει κάπως να τοποθετηθώ ως μουσικός, καθότι σε άλλα χωράφια έχετε γνωρίσει εμένα. Και μια απλή ματιά δεν μπορεί να αποκρυπτογραφήσει την συγγένειά μου με τον Βασίλη, η οποία κάποια στιγμή μάλιστα έφτασε να γίνει και συνεργασία, όταν συμμετείχε μαζί με τον Λαμπράκη ως Project 37 στη συλλογή έργων μου «Soundtracks». (Απόσπασμα αυτής της συνεργασίας είχαν την ευκαιρία μάλιστα να ακούσουν πρόσφατα όσοι ήρθαν στη συναυλία μας στο ΜΜΑ στα τέλη Φεβρουάριου 2019).

Αν και σολίστας μουσικός και συνθέτης λοιπόν της «επακριβούς» μουσικής γραφής (και επί σκηνής καταξιωμένος αυτοσχεδιαστής μόνο ως  συνοδός τραγουδιού), πάντοτε θαύμαζα και θαυμάζω τον ειλικρινή «σολιστική» ελεύθερο αυτοσχεδιασμό ως τρόπο δημιουργίας και σκηνικής μουσικής ερμηνείας και νομίζω ότι είναι καθαρά θέμα συγκυριών το ότι κάποια στιγμή δεν προέκυψε αυτό στην ζωή μου, ως εκτελεστή μουσικού.
Διότι ως συνθέτη σαφώς μου προέκυψε, όμως στην ασφάλεια του δωματίου μου. Άλλωστε αυτή σχεδόν πάντα είναι η αρχική  πηγή ιδεών για τις συνθέσεις μου.

Παρένθεση: Θα μου πείτε τώρα, ακόμα δεν άρχισες, για τον Τζαβάρα μιλάς η για τον εαυτό σου; 🙂
Μα τα λέω όλα αυτά γιατί θέλω να προσδιορίσω το που αρχίζει η… ζήλεια μου για τον Βασίλη.
Διότι ο μπαγάσας κατέχει αυτό το θράσος της άμεσης σκηνικής δημιουργίας, που η ίσως πιο ακαδημαϊκή προσέγγιση στη μουσική, εμένα μου στέρησε. Κι επειδή αυτό είναι «τρόπος μουσικής ζωής», μη νομίζετε ότι γίνεται τόσο εύκολα να είσαι αυθεντικός και επαρκής και στα δυο.

Αρά κατά τη γνώμη μου, ο Βασίλης ανήκει σε μια κατηγορία αξιοθαύμαστη, δηλαδή των δημιουργών μουσικών που εκθέτουν βιωματικά μουσικά έργα είτε ανασύροντας ιδέες από το παρελθόν είτε αφήνοντας τον αυθορμητισμό της στιγμής να αποφασίσει. Και παρόλο το ότι, όπως πριν επεσήμανα, εγώ δεν λειτουργώ έτσι, δεν παύω να νιώθω συγγενής καλλιτέχνης με τον Τζαβάρα, αν και η απλοϊκή ανάλυση των πραγμάτων θα μας έβαζε το πολύ σε απλά γειτονικούς χώρους.
Λέω απλοϊκή ανάλυση, διότι μια σοβαρή ανάλυση πρέπει σαφώς να κατατάσσει όλους εμάς στον ίδιο χώρο, αυτόν της σύγχρονης μουσικής δράσης. Ο οποίος έχει πλέον ξεφύγει από τα στεγανά των «ακαδημαϊκών σχολών» από τη μια, ή τις αυθαιρεσίες των πειραμάτων από την άλλη. Οι οποίες, αμφότερες δυστυχώς δεν μπόρεσαν, παρόλο ότι για μια 100ετια προσέφεραν ουκ ολίγα μουσικά διαμάντια, να προσεγγίσουν το κοινό.
Όχι το «ευρύ κοινό». Το κοινό!

Αυτή άλλωστε ακριβώς είναι η πραγματική σφραγίδα του «κλασικού». Κι όχι οι ψεύτικες ταμπέλες που οι εμπόριο δίνουν στα κάθε λογής, δήθεν ποιοτικά, κατασκευάσματα που πλέον μας κατακλύζουν, ως υποτίθεται αντίλογος στις  καθημερινές μουσικές σαχλαμάρες.

Πάρτε λοιπόν το δισκάκι του Βασίλη και απολαύστε το. Φτιάξτε τις δίκες σας ονειρικές παραστάσεις με αφορμή τα έργα του. Και διαδώστε αυτή την τόσο σημαντική δημιουργική σκηνή μέσα στην οποία λειτουργεί, η οποία υπάρχει ολοζώντανη στην καθημερινότητα μας! Μην αφήνετε να μας την κρύβουν τα σκουπίδια και ο θόρυβος.

Κώστας Γρηγορέας (6/2019)

http://www.tar.gr/content/content.php?id=5876&fbclid=IwAR3SUt8GGm8-MifOx5HI8Q6XTB4rVqnyN96FpaiaG5kcl_gMHyS3ntypkkQ